MURALIS Corona

MURALIS Corona

docente A. Gellio l. 5. c. 6. donabatur ab Imperatore ei, qui primus murum subiisset, inque oppidum hostium per vim ascendisset: quae proin quasi muri pinnis (aut turribus) decorata fuit, Harum tres meruit Achilles ille Romanus Siccius Dentatus, eodem teste l. 2. c. 12. etc. Fuit autem aurea haec corona, et proponebatur ab Imperatore ille, qui murum obsessae urbis primus ac per vim ascendisset. Liv. l. 26. c. 48. Itaque quamquam omnibus omnia deberent, praecipuum tamen Muralis coronae decus eius esse, qui primus murum ascendisset. Profiteretur, qui se dignum duceret eô donô. Duo professi sunt. Dabatur autem, sicut et Vallaris (quod duae hae coronae dona militaria reliqua anteirent) nonnisi praecedenti inquisitione fastidiosâ: idque in omnium oculis. Quam proin, ne ulla fraus obreperet, petere, atque adeo profiteri id, cogebantur, qui hoc decus ambibant: nisi in ipsuius Imperatoris conspectu res gesta esset. Cuius moris exemplum illustre apud Silium Italicum est l. 13. v. 361. ubi de Milone, ab Q. Fulvio Proconsule, huiusmodi coronâ donato:

Fulvius et finem spoliandis aedibus aere

Belligero revocante dedit, sublimis ab alto

Suggestu, magnis auctor non futilis ausis.

Lavino generate, inquit, quem sospita Iuno

Dat nobis, Milo, Gradivi eape victor honorem,

Tempora murali cinctus turrita corona.

Ubi turritam vocat, quod pinnae muri, quae coronae huius insigne erant, turrim referrent. Qualis alias corona Cybeli, Deûm Matri, tribuitur: quam et ipsam inde muralem vocat Lucretius l. 2. v. 608.

Muralique caput summum cinxere coronâ,

Et imis munita locis, quod sustinet urbes etc.

Neque vero Centuriones tantum, sed et ipsos caligatos milites ad id decus admissos esse, ex Suetonii Augusto c. 25. discimus, Has (nempe vallares ac murales coronas) quam parcissime: et sine ambitione; ac saepe etiam caligatis tribuit. Coeterum Civica saltem corona potior habebautr. Plin. l. 16. c. 4. Civicae coronae, militum virtutis insignae clarissimum -- Cedunt his murales vallaresque -- quamquam pretiô antecedentes. Sed et gramineam idem antefert, l. 22. c. 3. Corona quidem nulla fuit gramineâ nobilior - Gemmatae et aureae, vallares, murales, rostratae, civicae, triumphales, post hanc fuêre etc. Vide plura hanc in rem, apud Car. Paschalium Coronar. l. 7. c. 3.